1. Sơ đồ tóm tắt gợi ý
2. Dàn bài chi tiết
a. Mở bài
- Giới thiệu và nêu vấn đề cần nghị luận
- Trích dẫn lại câu nói trong phần đề bài
b. Thân bài
-
Giải thích tư tưởng, đạo lí cần bàn luận
- Ý kiến trên đề cập đến ba yếu tố góp phần làm hỏng một con người. “Hỏng” ở đây không chỉ hư hại về thể xác mà còn làm tổn hại đến tâm hồn, đạo đức con người. Thứ làm hỏng con người đầu tiên là rượu. Rượu gây nhiều tác hại cho con người về nhiều mặt, cả thể xác lẫn tinh thần. Nhưng nếu rượu gây hại nhiều hơn ở phương diện thể chất thì tính kiêu ngạo và sự giận dữ lại phá hủy mạnh mẽ nhân tính con người. Những tổn hại do chúng gây ra thật nghiêm trọng không kém rượu.
- Tính kiêu ngạo và sự giận dữ nếu tồn tại trong một con người thì nó sẽ là kẻ thù nguy hiểm của cuộc sống yên bình, hạnh phúc, thậm chí còn gây những bi kịch thương tâm.
- Quả đúng là: có ba thứ làm hỏng một con người: đó là rượu, tính kiêu ngạo và sự giận dữ.
-
Phân tích những mặt đúng, bác bỏ những biểu hiện sai lệch có liên quan đến vấn đề bàn luận
- Ý kiến trên hoàn toàn đúng đắn, không phải ngẫu nhiên mà người ta nói đến ba yếu tố làm hỏng một con người là rượu, tính kiêu ngạo và sự giận dữ.
- Ai cũng biết rằng rượu, tính kiêu ngạo và sự giận dữ khi cùng tồn tại trong một con người thì chúng có thể hủy hoại hoàn toàn con người và gây tai họa cho người xung quanh. Chúng làm cho con người tê liệt, kiệt quệ về thể xác sau đó phá hủy trí tuệ, sự sáng suốt vốn có ở con người, làm cho cuộc sống và các mối quan hệ của con người ngày càng xấu đi.
- Có thể kể thêm những thứ làm hỏng con người như cờ bạc, ma túy, mại dâm … Nếu con người không có nhận thức đúng đắn thì dù chỉ một trong số các thứ đó cũng sẽ gây hại con người. Vậy nên tất cả các thói xấu ấy đều bị lên án.
-
Nêu ý nghĩa của vấn đề
- Mỗi người phải có nhận thức đầy đủ và hãy nói “không” với rượu, với tính kiêu ngạo, với sự tức giận và cả những thói xấu trong cuộc sống. Bản thân phải có bản lĩnh vững vàng.
- Hãy cùng cộng đồng xã hội có trách nhiệm tuyên truyền, giáo dục bằng mọi hình thức để loại trừ, tiêu diệt tận gốc những thứ làm “hỏng” con người nhằm góp phần đem lại cuộc sống tốt đẹp, văn minh.
c. Kết bài
- Khẳng định lại tính đúng đắn của vấn đề
- Định hướng, liên hệ hành động bản thân
Bài văn mẫu
Đề bài: Anh (chị) hãy viết bài văn nghị luận xã hội nêu suy nghĩ bản thân về ý kiến: “Có ba điều làm hỏng một con người: rượu, tính kiêu ngạo và sự giận dữ”.
Gợi ý làm bài
Sống trên đời này, ai cũng mong muốn được hoàn thiện mình, muốn cầu toàn nhưng mấy ai làm được. Khá nhiều những sai lầm khiến ta cứ mãi dấn thân vào mê muội rồi dẫn đến hỏng một đời người nếu không tìm ra lối thoát. “Rượu, Sự giận dữ, Tính kiêu ngạo: Chính là ba điều dễ làm hỏng một con người”.
Trong Kinh Phật đã có dạy “tửu sắc” làm người ta trở nên sân si, dục vọng, luôn sống trong một giấc mơ không có thật. Rượu chỉ làm người ta quên đi mọi sự trong chốc lát nhưng khi tỉnh lại mọi sự lại vẫn cứ quay xung quanh mình. Cứ mãi tìm quên trong rượu chỉ làm thêm mất phương hướng sống. Hơn nữa, trong cơn say mấy ai tự chủ được mình. Đó là một chất kích thích dễ gây nghiện. Rượu, bia triền miên, sống trong cơn say, quên mình là ai, cần làm gì, phải làm gì, chỉ biết có rượu mà thôi. Và thường thì rượu là một trong các nguyên nhân gây ra mất an ninh xã hội, gia đình tan vỡ, gây gổ vợ chồng…Nó chẳng phải linh dược kì diệu gì cho nên khi kìm chế được ta nên bỏ nó đi.
— Để xem được đầy đủ tài liệu,mời quý thầy cô và các em vui lòng đăng nhập vào HOC247 để dowload tài liệu về máy —
Ba điều trên làm phá hoại “một tờ giấy trắng” mà có thể viết lên bao điều tốt đẹp. Hãy kịp thời xóa bỏ khi mọi thứ vẫn còn chưa “kết thúc”. “Người hạnh phúc nhất là người biết giận nhưng không bao giờ giận”, người sống tốt nhất là người biết khiêm tốn và người yêu đời nhất là người không biết uống rượu. Chỉ từng ấy thôi!
Không phải ai cũng hoàn thiện. Thật vậy, đã từng có lúc tôi tự kiêu, đã từng có lúc tôi bực giận, nóng nẩy nhưng đó chỉ là giải pháp nhất thời, tự mãn nhất thời. Đó không phải một tôi muốn mình như vậy hay một ai khác muốn hoàn thiện theo cách ấy. Sống là phải tự chủ, luôn tự chủ, không sa ngã vào ba điều trên mới là một cuộc sống cầu toàn.
Trên đây chỉ trích dẫn một phần sơ đồ tóm tắt gợi ý được trình bày dưới dạng sơ đồ tư duy, giúp các em dễ dàng trong việc ghi nhớ kiến thức; kết hợp với dàn bài chi tiết và bài văn mẫu. Hi vọng, bài văn nghị luận xã hội nêu suy nghĩ bản thân về ý kiến: “Có ba điều làm hỏng một con người: rượu, tính kiêu ngạo và sự giận dữ” sẽ giúp ích cho quá trình dạy và học của quý thầy cô giáo và các em học sinh, giúp những tiết học Văn sinh động và hiệu quả hơn. Đồng thời, tài liệu nhằm rèn luyện cho các em kĩ năng tìm ý, lập dàn bài và viết bài văn nghị luận xã hội được nhuần nhuyễn và hấp dẫn hơn. Mời thầy cô và các em cùng tham khảo.
— MOD Ngữ văn HOC247 (Tổng hợp và biên soạn)
