Soạn bài Thuyết trình về một vấn đề của tuổi trẻ có liên quan đến cơ hội và thách thức đối với đất nước
1. Định hướng
a) Thuyết trình về một vấn đề của tuổi trẻ liên quan đến cơ hội và thách thức đối với đất nước là trình bày những suy nghĩ, quan điểm, đánh giá của người nói về một vấn đề của tuổi trẻ có ý nghĩa thời sự đối với sự phát triển của đất nước. Chẳng hạn: cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ số, trí tuệ nhân tạo,… hứa hẹn những triển vọng tươi sáng cho tương lai của thế hệ trẻ và đất nước như thế nào hoặc tệ nạn xã hội tác động đến thế hệ trẻ và đất nước ra sao.
b) Để thuyết trình về một vấn đề của tuổi trẻ có liên quan đến cơ hội và thách thức đối với đất nước, các em cần lưu ý:
– Xác định được vấn đề của tuổi trẻ có liên quan đến cơ hội và thách thức đối với đất nước.
– Khi trình bày, ngôn ngữ, giọng điệu,… phải bám sát mục đích, nội dung của bài nói; cần trình bày rõ ràng, thuyết phục các biểu hiện, nêu các lí lẽ và bằng chứng xác thực để làm sáng tỏ.
2. Thực hành
Bài tập: Em hãy thuyết trình về vấn đề: Lẽ sống của tuổi trẻ đối với cơ hội, thách thức của đất nước
a) Chuẩn bị
– Xem lại nội dung đã chuẩn bị ở phần Viết (mục 2.1).
– Tìm hiểu lẽ sống của thế hệ trẻ trong truyền thống và các biểu hiện về cơ hội và thách thức đối với đất nước có liên quan đến thế hệ trẻ ngày nay.
– Người trình bày: xây dựng và thể hiện nội dung của vấn đề trên giấy A0 hoặc phần mềm trình chiếu (ví dụ: PowerPoint).
– Người nghe: chuẩn bị phương tiện ghi chép; dự kiến trước một số câu hỏi.
b) Tìm ý và lập dàn ý
Dựa vào dàn ý đã làm ở phần Viết, điều chỉnh, bổ sung những ý cần có, phù hợp với yêu cầu của bài thuyết trình, ví dụ:
– Có những thách thức nào đối với sự phát triển của đất nước nếu những người trẻ xác định không đúng lẽ sống của mình? Vì sao?
– Cần làm gì (giải pháp, biện pháp nào) để giúp các bạn trẻ xác định đúng lẽ sống của mình để vừa lập thân, vừa kiến quốc?
c) Nói và nghe
Tham khảo các yêu cầu đã nêu ở Bài 1, phần Nói và nghe, mục c (trang 42); đối chiếu với dàn ý đã chuẩn bị ở bài này.
* Bài nói mẫu tham khảo :
Em chào cô và các bạn. Em tên là…………………Em xin phép trình bày bài làm của mình với đề bài Lẽ sống của tuổi trẻ đối với cơ hội, thách thức của đất nước.
Lẽ sống là một thứ tuyệt nhiên cần phải có trong mỗi người, đặc biệt là trong giới trẻ. Lẽ sống đúng đắn sẽ dẫn chúng ta đến với mục đích cao cả, bởi vậy lẽ sống là một điều rất quan trọng. Nó không chỉ ảnh hưởng đến cuộc đời của chính chúng ta mà còn là vận mệnh của cả một đất nước.
Trong những năm kháng chiến chống giặc ngoại xâm, cũng chính từ lẽ sống cao đẹp, từ sự đồng lòng, sống chết cùng chung lí tưởng – Độc lập, tự do của Tổ quốc, dân tộc ta đã giành biết bao chiến thắng huy hoàng. Trước biết bao gian nan, thử thách, con người ta vẫn tiếp bước đi lên, lớp người này ngã xuống, lớp người khác khác lại tiếp tục anh dũng đấu tranh. Đó là sức mạnh của lẽ sống.
Thời chiến tranh là vậy, trong thời đại hòa bình ngày nay, lẽ sống trong giới trẻ có vị trí vai trò quan trọng đối với sự phát triển đất nước. Đầu tiên, một lẽ sống đúng đắn có thể giúp đất nước phát triển, vươn tầm quốc tế. Trong thời đại 4.0, vi tính cho phép giới trẻ chúng ta nối kết với mọi người, đối thoại trực tiếp, công khai bình đẳng với những người đồng lứa tuổi ở bất cứ góc bể chân trời nào. Nhờ vào điều kiện thuận lợi đó, giới trẻ có thêm rất nhiều nguồn thông tin học hỏi, phát huy tính sáng tạo, dễ dàng hơn đến với tinh hoa văn hóa nhân loại. Sử dụng những tri thức đó làm hành trang để xây dựng và phát triển đất nước ngày một giàu mạnh. Thứ nữa, với lẽ sống hướng về Tổ quốc cùng lòng yêu nước nồng nàn, giới trẻ có thể hợp lực đánh tan những thế lực thù địch. Điển hình như những chiêu trò hòng chứng minh hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa không thuộc chủ quyền Việt Nam. Rất nhiều bạn trẻ đã sử dụng chính thuận lợi của mạng lưới toàn cầu, để tuyên truyền Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam, lên án, tẩy chay những nghệ sĩ hay những bộ phim có “đường lưỡi bò”. Đó là những hành động đáng ca ngợi.
Trái với điều đó, nếu giới trẻ xác định không đúng lẽ sống của mình sẽ đưa đến nhiều thách thức cho đất nước. Chúng ta đã bước vào thế kỷ XXI, một thế kỷ được mệnh danh là kỷ nguyên của toàn cầu hoá hay còn gọi là thời đại văn minh trí tuệ. Qua những phương tiện truyền thông, qua quan sát thực tế và qua kinh nghiệm tiếp cận cụ thể, chúng ta có cảm nhận rất rõ đa số giới trẻ hôm nay đang chìm đắm trong cơn lốc đầu tư, cơn lốc hưởng thụ và thực dụng dưới nhiều hình thức. Chạy theo những phong trào vô nghĩa, dễ dàng bị chi phối dẫn đến sự len lỏi của thế lực thù địch hòng chia rẽ nội bộ, gây rối loạn đất nước. Phá hủy tư duy và mụ mị hóa một thế hệ vốn là chủ nhân tương lai của đất nước.
Trước vấn nạn đó, cần phải đưa ra những giải pháp giúp bạn trẻ xác định đúng lẽ sống vừa lập thân vừa kiến quốc. Trước hết, thế hệ trẻ cần phải chăm chỉ, sáng tạo, có mục đích và động cơ học tập đúng đắn, học tập để mai sau xây dựng đất nước, hiểu được học tập tốt là yêu nước. Qua đó, một thế hệ trẻ có tri thức sẽ đóng vai trò rất quan trọng trong việc hình thành nguồn nhân lực chất lượng cao, có đầy đủ kiến thức, kỹ năng để thích ứng với những bước phát triển mới trong khoa học và công nghệ. Bên cạnh đó, thông qua tri thức, giới trẻ có thể trang bị cho mình năng lực hội nhập, kiến thức, trình độ ngoại ngữ, tin học, kỹ năng, tác phong công nghiệp, đồng thời hiểu biết tình kinh tế, chính trị, xã hội và văn hóa thế giới.
Thứ hai, cần tích cực rèn luyện đạo đức, tác phong; lối sống trong sáng, lành mạnh, tránh xa các tệ nạn xã hội; biết đấu tranh chống các biểu hiện của lối sống thực dụng, xa rời các giá trị văn hoá – đạo đức truyền thống của dân tộc. Giới trẻ Việt Nam phải luôn tỉnh táo, kiên quyết chống lại và bài trừ những hành vi suy thoái đạo đức, dũng cảm lên án các tệ nạn xã hội. Đón nhận các sản phẩm nước ngoài một cách có chọn lọc, tránh lối sống sính ngoại. Để gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, các bạn trẻ phải tự rèn luyện, nâng cao ý thức.
Thứ ba, luôn nâng cao nhận thức chính trị, học tập chủ nghĩa Mác – Lênin, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Tuyên truyền đến người thân, bạn bè có cách tiếp nhận thông tin đúng đắn và phải báo cáo ngay các trường hợp phản động, chống phá Nhà nước.
Lẽ sống là một giá trị quan trọng và cần được nuôi dưỡng. Mỗi người mà đặc biệt thế hệ trẻ, cần tạo dựng cho mình một lẽ sống tích cực, đúng đắn. Qua đó, con người ta có thể đi theo lẽ sống, đạt tới mục đích cao cả, đưa đến những giá trị cho chính bản thân và đất nước.
d) Kiểm tra và chỉnh sửa
Tham khảo các yêu cầu đã nêu ở Bài 1, phần Nói và nghe, mục d (trang 42); đối chiếu với dàn ý đã chuẩn bị ở bài này.
Xem thêm các bài soạn văn lớp 12 Cánh diều hay, chi tiết khác:
Viết bài nghị luận về một vấn đề có liên quan đến tuổi trẻ
Thuyết trình về một vấn đề của tuổi trẻ có liên quan đến cơ hội và thách thức đối với đất nước
Tự đánh giá: Mưa xuân
Hướng dẫn tự học trang 134
Tri thức Ngữ văn trang 135
Văn học và tác dụng chiều sâu trong việc xây dựng nhân cách văn hóa con người