Soạn bài Viết thư trao đổi công việc hoặc một vấn đề đáng quan tâm
1. Định hướng
1.1. Viết văn bản dưới hình thức thư trao đổi công việc hoặc một vấn đề đáng quan tâm trong cuộc sống lao động và học tập là một hình thức quen thuộc, cần thiết.
– Thư có nhiều loại. Xuất phát từ mục đích viết, có thể chia làm hai loại: thư cá nhân và thư trao đổi công việc. Thư trao đổi công việc là loại văn bản mang tính chất hành chính. Trong đó, người viết là cá nhân hoặc người có vị trí (chức vụ) thay mặt cho tập thể của một đơn vị (cơ quan, công ti,…) để nêu lên ý kiến trao đổi về một công việc hoặc một vấn đề đáng quan tâm với các đối tượng liên quan. Ví dụ:
a) Thư của cô giáo chủ nhiệm gửi học sinh, phụ huynh học sinh bàn về việc tổ chức lễ tri ân và trưởng thành cuối năm học lớp 12.
b) Thư của công ti X gửi các ứng viên đã được tuyển dụng vào lao động hoặc hợp đồng công việc ở công ti (thư mời nhận việc) và người được tuyển dụng viết thư trả lời cơ quan tuyển dụng về việc mình có nhận lời hay không (thư trả lời nhà tuyển dụng).
– Thư trao đổi công việc có thể gửi qua bưu điện hay qua hộp thư điện tử (email), tin nhắn (messenger),…
– Dù dưới dạng thức nào thì thư trao đổi công việc cũng cần được soạn thảo nghiêm túc; nội dung và hình thức phải mang tính chuyên nghiệp.
1.2. Để soạn thảo thư trao đổi công việc, các em cần chú ý:
– Xác định mục đích: trao đổi nhằm mục đích gì
– Nội dung thư: trao đổi về công việc / vấn đề gì?
– Hình thức trình bày: thư trao đổi viết tay hay soạn thảo trên máy tính; bố cục các phần trong bức thư như thế nào?
– Dạng thức gửi thư: gửi bằng văn bản qua bưu điện hay qua hộp thư điện tử.
2. Thực hành
2.1. Thực hành viết theo các bước
Bài tập (trang 55 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Em hãy đóng vai hiệu trưởng nhà trường viết thư trao đổi với phụ huynh về việc lựa chọn nghề nghiệp của học sinh sau khi tốt nghiệp Trung học phổ thông.
a) Chuẩn bị
– Tìm hiểu tầm quan trọng của việc lựa chọn nghề nghiệp sau khi tốt nghiệp Trung học phổ thông.
– Xác định những nội dung mà nhà trường cần trao đổi với phụ huynh trong việc hướng dẫn học sinh lựa chọn nghề nghiệp phù hợp.
– Xem lại các yêu cầu viết thư trao đổi công việc ở mục 1. Định hướng.
b) Tìm ý và lập dàn ý
– Có thể nêu các câu hỏi sau để tìm ý cho bài viết:
+ Vì sao hiệu trưởng viết thư này?
+ Việc lựa chọn nghề nghiệp quan trọng như thế nào?
+ Vì sao cần trao đổi với phụ huynh về vấn đề lựa chọn nghề nghiệp của học sinh?
+ Các giải pháp nhằm hướng dẫn học sinh lựa chọn đúng nghề nghiệp là gì?
+ Trách nhiệm của nhà trường và gia đình như thế nào?
– Lập dàn ý: Lựa chọn các ý tìm được để sắp xếp nội dung theo hình thức một bức thư trao đổi công việc theo bố cục ba phần: mở đầu thư, nội dung chính và kết thúc thư.
c) Viết
– Có thể soạn thảo thư trên máy tính hoặc viết tay nhưng phải bảo đảm rõ ràng, trang trọng, đúng hình thức thư trao đổi công việc,…
– Nêu vấn đề đúng trọng tâm, ngắn gọn, diễn đạt trong sáng, có sức thuyết phục,…
– Có thái độ trân trọng, lịch sự, nhã nhặn và thẳng thắn khi viết.
* Bài viết mẫu tham khảo :
|
SỞ GD & ĐT HÀ NỘI |
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM |
|
TRƯỜNG THPT CHU VĂN AN |
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc |
THƯ NGỎ
Kính gửi: Quý Phụ huynh trường THPT Chu Văn An
Lời đầu tiên, cho phép tôi được thay mặt BGH Nhà trường gửi đến toàn thể
Quý Phụ huynh lời chúc sức khỏe và lời chào trân trọng nhất.
Trước thời điểm các em học sinh chuẩn bị tốt nghiệp, Nhà trường cần trao đổi với phụ huynh một số vấn đề về việc lựa chọn nghề nghiệp của học sinh. Chọn nghề là điều quan trọng nhất trong cuộc đời mỗi người, đây chính là bước khởi đầu cho tương lai. Để tồn tại và để tự khẳng định mình trong cuộc sống, mỗi người cần lựa chọn cho mình một nghề nghiệp nhất định.
Đứng trước ngưỡng cửa với vô vàn sự lựa chọn đã tạo nên không ít khó khăn cho các vị phụ huynh và con em học sinh. Để giải quyết vấn đề đó, các bậc phụ huynh và học sinh cần quan tâm đến học lực, năng khiếu và sở thích ngành nghề của con em. Bởi lẽ, thế mạnh và sở thích là hai yếu tố song hành cùng nhau khi bước vào con đường lựa chọn ngành nghề. Đặc biệt, kính mong các vị phụ huynh luôn tôn trọng lựa chọn của con em, luôn đồng hành, động viên các em trong quá trình chọn nghề và tìm nghề.
Định hướng nghề nghiệp là vô cùng quan trọng.Việc lựa chọn định hướng phù hợp với sở thích cá nhân về ngành nghề sẽ là động lực tốt cho việc học, tạo được sự đam mê trong học tập.
Trước tình hình này, Nhà trường sẽ thường xuyên tổ chức các buổi hướng nghiệp nhằm giúp học sinh hiểu rõ bản thân, sở thích, đam mê, năng lực, và cung cấp thông tin về ngành nghề dự định cũng như tình hình thị trường lao động và xu hướng việc làm.
Nhà trường rất mong nhận được sự hỗ trợ và hợp tác từ phía Phụ huynh để thuận lợi hơn trong việc định hướng nghề nghiệp cho con em học sinh.
Kính chúc Quý Phụ huynh và các em học sinh hạnh phúc và mạnh khỏe !
Trân trọng.
Hiệu trưởng
Nguyễn Văn A
d) Kiểm tra và chỉnh sửa
Đối chiếu với dàn ý đã làm để kiểm tra và chỉnh sửa theo những yêu cầu sau:
– Nội dung và hình thức của bức thư đã được soạn thảo như thế nào?
– Bức thư còn những lỗi nào? Xác định hướng khắc phục, sửa chữa.
2.2. Rèn luyện kĩ năng viết: Kết hợp các phương thức biểu đạt trong bài nghị luận
a) Cách thức
Văn bản nghị luận không chỉ có sự kết hợp của các thao tác lập luận (chứng minh, giải thích, phân tích, bác bỏ, bình luận, so sánh,…) mà nhiều khi còn phải kết hợp cả các phương thức biểu đạt (miêu tả, tự sự, biểu cảm,…). Sự kết hợp này giúp cho bài nghị luận vừa có được sự chặt chẽ, lô gích trong tư duy vừa có được sự sinh động, hấp dẫn từ những hình ảnh, hình tượng. Bài văn nghị luận hay là bài văn vừa giàu sức thuyết phục bởi lí lẽ vừa giàu hình ảnh. Hình ảnh làm tăng sức thuyết phục, làm cho chân lí được sáng tỏ và thấm thía.
b) Bài tập: (trang 56 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Hãy đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi bên dưới:
HAI BIỂN HỒ
Người ta bảo ở Pa-le-xtin (Palestine) có hai biển hồ… Biển hồ thứ nhất gọi là Biển Chết. Đúng như tên gọi, không có sự sống nào bên trong cũng như xung quanh biển hồ này. Nước trong hồ không có một loại cá nào có thể sống nổi mà người uống phải cũng bị bệnh. Ai ai cũng đều không muốn sống gần đó. Biển hồ thứ hai là Ga-li-lê (Galilee). Đây là biển hồ thu hút nhiều khách du lịch nhất. Nước ở biển hồ lúc nào cũng trong xanh mát rượi, con người có thể uống được mà cá cũng sống được. Nhà cửa được xây cất rất nhiều ở đây. Vườn cây xung quanh tốt tươi nhờ nguồn nước này.
Nhưng điều kì lạ là cả hai biển hồ này đều đón nhận nguồn nước từ sông Gioóc-đan (Jordan). Nước sông Gioóc-đan chảy vào Biển Chết. Biển Chết đón nhận và giữ lại riêng cho mình mà không chia sẻ nên nước trong Biển Chết trở nên mặn chát. Biển hồ Ga-li-lê cũng đón nhận nguồn nước từ sông Gioóc-đan rồi từ đó tràn qua các hồ nhỏ và sông lạch, nhờ vậy nước trong biển hồ này luôn sạch và mang lại sự sống cho cây cối, muông thú, con người.
Một định lí trong cuộc sống mà ai cũng đồng tình: Một ánh lửa sẻ chia là một ánh lửa lan toả. Một đồng tiền kinh doanh là một đồng tiền sinh lợi. Đôi môi có hé mở mới thu nhận được nụ cười. Bàn tay có mở rộng trao ban, tâm hồn mới tràn ngập vui sướng.
Thật bất hạnh cho ai cả cuộc đời chỉ biết giữ riêng cho mình.“Sự sống” trong họ rồi cũng sẽ chết dần chết mòn như nước trong lòng Biển Chết…
(Theo Quà tặng cuộc sống,
NXB Trẻ, Thành phố Hồ Chí Minh, 2007)
– Nội dung chính của văn bản trên bàn về vấn đề gì?
– Trong văn bản, người viết đã sử dụng các thao tác nghị luận và kết hợp với phương thức biểu đạt nào?
– Chỉ ra vài trò, tác dụng của sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản trên.
Trả lời:
– Nội dung chính: Văn bản viết về câu chuyện của hai biển hồ, tuy chung một nguồn nhưng có đặc tính trái ngược. Biển Chết không có sự sống vì giữ lại nguồn nước cho riêng mình, đối lập với biển hồ Ga-li-lê vô vàn nguồn sống, biển hồ chia sẻ nguồn nước với các hồ nhỏ và sông lạch. Qua đây văn bản bàn về lòng sẻ chia trong cuộc sống.
– Phương thức biểu đạt chính là nghị luận kết hợp miêu tả
– Tác dụng :
+ Tăng giá trị biểu cảm cho văn bản. Sự kết hợp hai phương thức giúp người đọc hình dung cụ thể hình ảnh hai biển hồ, qua đó tăng sức hấp dẫn cho văn bản.
+ Tăng sức thuyết phục cho vấn đề cần nghị luận. Phương thức biểu đạt nghị luận giúp tác giả bộc lộ rõ chủ kiến, thái độ, qua đó dẫn dắt, thuyết phục người đọc trước vấn đề được nêu.
Xem thêm các bài soạn văn lớp 12 Cánh diều hay, chi tiết khác:
Thực hành tiếng Việt trang 53
Viết thư trao đổi công việc hoặc một vấn đề đáng quan tâm
Tranh luận về một vấn đề có những ý kiến trái ngược nhau
Tự đánh giá: Con người không thể bị đánh bại
Hướng dẫn tự học trang 63
Tri thức Ngữ văn trang 64