Soạn bài Thực hành tiếng Việt lớp 12 trang 42 Tập 2
Câu 1 (trang 42 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ nói mỉa trong các trường hợp sau:
a. – Thế sao bác cũng chủ trương cải cách trong báo của bác?
– Là vì tôi cũng như bác giai. Phụ nữ nghĩa là vợ con chị em người khác, chứ không phải vợ con chị em của tôi. Gia đình tôi thì cứ phải theo cổ, không được có hạng đàn bà ăn mặc tân thời nay khiêu vũ, mai chợ phiên, rồi về nhà chửi lại mẹ chồng bằng những lí thuyết bình quyền với giải phóng!
Ông nhà báo nói một cách quả quyết như những nhà văn sĩ cấp tiến làm cho nhà m thuật cũng hăng hái nói tiếp:
– Đối với tôi ấy à?… Đàn bà cứ nhốt trong buồng. Mợ đã hiểu ra chưa?
(Vũ Trọng Phụng, Số đỏ)
b. A-mê-li-a rất tán thành cuộc hôn nhân của anh trai, đúng như tính tình khôn ngoan của một thiếu nữ trẻ tuổi như cô ta.
(Uy-li-am Thác-cơ-rây, Hội chợ phù hoa)
c. Mỗi khi xuống nhà ăn cơm, cô lại khoác tay Giô đi, như là một điều dĩ nhiên; cô đã ngồi cạnh Giô trên chiếc xe riêng mui trần của anh ta (Giô thật là một con hươu đầu đàn lẫm liệt, vì anh ta ngồi rất bình thản trên xe tự điều khiển lấy đôi ngựa xám của mình).
d.
Tri phủ Xuân Trường được mấy niên,
Nhờ trời hạt ấy cũng bình yên.
Chữ “thôi” chữ “cứu” không phê đến,
Ông chỉ quen phê một chữ “tiền”!
(Trần Tế Xương, Bỡn tri phủ Xuân Trường)
Trả lời:
a.
– Nói mỉa: Cụm từ gia đình tôi khẳng định sự theo đuổi lối sống truyền thống, vừa bộc lộ thái độ khinh bỉ đối tượng là gia đình người khác. Cách chơi chữ giữa hai khái niệm cổ lỗ và tân thời tiếp tục nhấn mạnh sự mâu thuẫn trong tuyên bố của ông nhà báo.
– Tác dụng:
+ Vũ Trọng Phụng đang phê phán thói đạo đức giả của những kẻ tự xưng là canh tân và những kẻ bảo thủ.
+ Khi Xuân Tóc Đỏ hỏi về tư tưởng cải cách, ông Typn và nhà báo đáp rằng mình cũng ủng hộ nó nhưng chỉ áp dụng đối với phụ nữ của người khác. Điều này nhằm châm biếm thái độ bên ngoài ủng hộ cái mời mà bên trong lại tỏ vẻ chống đối của họ
b.
– Nói mỉa: miêu tả tính vô tư của A-mê-li-a tương phản với hành động nghiêm túc và có trách nhiệm của người lớn.
– Tác dụng: bộc lộ thái độ châm chích đối với việc tự khen của nhân vật.
c.
– Nói mỉa: khi nhân vật nữ mặc định nắm lấy cánh tay của nam giới như một cử chỉ đương nhiên.
– Tác dụng: Giọng mỉa mai thể hiện qua việc hai người có các hành động vốn thuộc về cặp đôi yêu nhau trong khi họ chưa là gì của nhau cả.
d.
– Nói mỉa: Ông chỉ quen phê một chữ “tiền”!
– Tác dụng: châm biếm thói tham nhũng của quan. Chúng chẳng hề cứu trợ hay trừng phạt bất cứ ai mà chỉ lo nhận hối lộ.
Câu 2 (trang 43 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ nghịch ngữ trong các trường hợp sau:
a. Thôi! Tôi đã nhất định… nói có vong hồn ông Đoan với ông Phán nhà tôi chứng giám cho, tôi đã nhất định thủ tiết với hai ông!
(Vũ Trọng Phụng, Số đỏ)
b. Tôi xin chịu một hình phạt êm đềm: Đôi môi tôi như hai kẻ hành hương rụt rè xin sẵn sàng xoá vết bàn tay thô bạo kia bằng một cái hôn trìu mến.
(Sếch-xpia (Shakespeare), Rô-mê-ô và Giu-li-ét (Romeo and Juliet))
Trả lời:
a.
– Biện pháp tu từ nghịch ngữ: tôi đã nhất định thủ tiết với hai ông”
– Tác dụng:
+ tạo mâu thuẫn và châm biếm đồng thời tạo tiếng cười.
+ tác giả cũng thể hiện thái độ phê phán với lối sống giả tạo của nhân vật.
b.
– Biện pháp nghịch ngữ: Sự mâu thuẫn giữa Tôi xin chịu một hình phạt và hành động xoá vết bàn tay thô bạo bằng một cái hôn trìu mến
– Tác dụng: tạo ra điểm nhấn cho tình huống, từ đó tạo nên sự hài hước và châm biếm.
Câu 3 (trang 43 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Trong hai trường hợp sử dụng biện pháp tu từ nghịch ngữ ở bài tập 2, trường hợp nào là nói mỉa? Vì sao bạn nhận định như vậy?
Trả lời:
– Trường hợp nói mỉa: câu a
– Vì việc sử dụng cụm từ thủ tiết: nghĩa là giữ gìn phẩm giá, danh dự. Trong trường hợp này gây ra sự mâu thuẫn và tạo tiếng cười. Đồng thời, tác giả cũng thể hiện thái độ mỉa mai, phê phán lối sống giả tạo của nhân vật.
* Từ đọc đến viết:
Đề bài (trang 43 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) về sự khác biệt giữa tiểu thuyết và truyện ngắn.
Trả lời:
Tiểu thuyết và truyện ngắn là hai thể loại văn học có những điểm khác biệt đáng chú ý. Tiểu thuyết thường có độ dài dài hơn, tập trung vào việc phát triển nhân vật và cốt truyện phức tạp. Những câu chuyện trong tiểu thuyết thường được xây dựng chi tiết và có thể kéo dài qua nhiều trang. Truyện ngắn, ngược lại, có độ dài ngắn hơn và tập trung vào việc truyền đạt một thông điệp hoặc ý nghĩa trong một khoảng thời gian ngắn. Những câu chuyện trong truyện ngắn thường được tóm gọn và tập trung vào một sự kiện hay một tình huống cụ thể. Dù có khác biệt về độ dài và cấu trúc, cả hai thể loại đều có thể mang lại những trải nghiệm văn học đáng nhớ cho người đọc.
Xem thêm các bài soạn văn lớp 12 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:
Áo dài đầu thế kỉ XX
Thực hành tiếng Việt trang 42
Ngày 30 tết
Viết báo cáo kết quả của bài tập tự án về một vấn đề xã hội
Trình bày báo cáo kết quả bài tập sự án về một vấn đề xã hội
Ôn tập trang 57