Soạn bài Thực hành tiếng Việt lớp 12 trang 78 Tập 2
Câu 1 (trang 78 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Tìm trong văn học Việt Nam thời trung đại một số trường hợp mượn ý tưởng hoặc mượn nguyên câu chữ từ một tác phẩm khác.
Trả lời
Trong văn học Việt Nam thời trung đại, một số tác phẩm mượn ý tưởng hoặc nguyên câu chữ từ tác phẩm khác như:
– “Hịch tướng sĩ” của Trần Hưng Đạo sử dụng nhiều điển tích và thành ngữ từ văn học Trung Quốc như: “dân chúng bốn cõi,” “phá cường địch, phục cường lưu,” “nếu biết tuân theo mệnh lệnh,” và “quyết không đội trời chung.”
– “Chinh phụ ngâm khúc” của Đặng Trần Côn mượn nguyên câu chữ từ nhiều bài thơ Đường như:
+ “Đăng Lạc Dương thành” của Vương Duy: “Hôm qua tiễn biệt Trường An, hôm nay đã đến Lạc Dương.”
+ “Tống biệt” của Vương Duy: “Quân tẩu tây tòng quân, tống quân mạc tái sầu.”
Câu 2 (trang 78 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Đọc đoạn văn dưới đây và xác định các dấu hiệu cho thấy người viết có ý thức tuân thủ quy định về trích dẫn:
Đánh giá về nhà văn Nguyễn Tuân, nhà nghiên cứu Nguyễn Đăng Mạnh viết: “Ông không hoàn toàn thoát li thực tại, nhưng nhìn thực tại ông chỉ thấy vẻ đẹp, chất thơ thuộc về những cái của ngày xưa còn vương sót lại. […] Hồi ấy, đối với những cái hiện tại ông thường chỉ dành cho những lời khinh bạc. Nhưng đối với những cái của ngày xưa, giọng văn của ông bao giờ cũng đôn hậu.”.
(Bài làm của học sinh)
Trả lời
– Sử dụng dấu ngoặc kép: “Ông không hoàn toàn thoát li thực tại, nhưng nhìn thực tại ông chỉ thấy vẻ đẹp, chất thơ thuộc về những cái của ngày xưa còn vương sót lại”.
– Ghi rõ nguồn bài làm.
– Sử dụng trích dẫn để làm rõ ý kiến: lấy nhận xét của Nguyễn Đăng Mạnh về Nguyễn Tuân.
Câu 3 (trang 79 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Hãy viết lại các đoạn văn dùng cách dẫn trực tiếp dưới dây thành đoạn văn dùng cách dẫn gián tiếp, mang tính chất tóm lược.
a. Trong “Yêu và đồng cảm” của Phong Tứ Khải có đoạn vết: “Nói cách khác, con người ta vốn là nghệ thuật, vốn giàu lòng đồng cảm. Chỉ vì lớn lên bị cách nghĩ của người đời dồn ép, nên tấm lòng áy mới bị cản trở hoặc hao mòn. Chỉ có kẻ thông minh mới không khuất phục, dù bên ngoài chịu đủ thứ áp bức thì bên trong vẫn giữ được lòng đồng cảm đáng quý no. Những người ấy chính là nghệ sĩ.”. (Phong Tử Khải, Yêu và đồng cảm, in trong Ngữ văn 10, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, Hà Nội, 2022, tr. 80)
b. A. Anh-xtanh (A. Einstein) quan niệm: “Chỉ cá thể đơn lẻ mới có thể tư duy và qua đó tạo ra những giá trị mới cho xã hội, vâng, thậm chí để ra những quy phạm đạo đức mới để đời sống cộng đồng hướng theo. Nếu không có những cá thể sáng tạo, suy nghĩ và phán xét độc lập, thì sự phát triển lên cao của xã hội là khó tưởng tượng; cũng như vầy, một cá thể đơn lẻ sẽ không thể phát triển nếu thiếu mảnh đất dinh dưỡng của cộng đồng.”. (A. Anh – xtanh, Cộng đồng và cá thể, in trong Ngữ văn 11, tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, Hà Nội, 2023, tr 108).
Trả lời
a. Trong tác phẩm “Yêu và đồng cảm,” Phong Tử Khải cho rằng con người vốn giàu lòng đồng cảm, nhưng áp lực xã hội có thể làm cản trở hoặc hao mòn phẩm chất này. Chỉ những người thông minh, giữ được sự độc lập trong suy nghĩ mới có thể bảo tồn lòng đồng cảm, và những người như vậy chính là nghệ sĩ.
b. Theo A. Einstein, chỉ những cá nhân có khả năng tư duy độc lập mới tạo ra giá trị mới cho xã hội và đề ra những quy phạm đạo đức mới để cộng đồng hướng theo. Nếu thiếu đi những cá nhân sáng tạo, suy nghĩ và phán xét độc lập, xã hội khó có thể tiến bộ. Tuy nhiên, cá nhân cũng không thể phát triển nếu thiếu sự hỗ trợ từ cộng đồng.
Câu 4 (trang 79 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Nêu quan điểm của bạn về vấn đề đạo văn. Tự nhận xét về việc bản thân sử dụng ý tưởng của người khác khi thực hiện các bài viết trong quá trình học tập.
Trả lời
Đạo văn là hành vi sử dụng ý tưởng hoặc văn bản của người khác mà không trích dẫn nguồn, vi phạm đạo đức và ảnh hưởng xấu đến uy tín cá nhân và tổ chức. Tôi hoàn toàn phản đối đạo văn vì nó thiếu trung thực và không tôn trọng công sức người khác. Khi học tập và viết bài, tôi luôn cố gắng trích dẫn đầy đủ nguồn tham khảo để đảm bảo trung thực và tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ. Sử dụng ý tưởng của người khác một cách đúng đắn không chỉ tránh được đạo văn mà còn phát triển kỹ năng nghiên cứu và phân tích của bản thân.
Xem thêm các bài soạn văn lớp 12 Kết nối tri thức hay, chi tiết khác:
Đời muối
Thực hành tiếng Việt trang 78
Viết thư trao đổi về công việc hoặc một vấn đề đáng quan tâm
Tranh biện về một vấn đề đời sống
Củng cố, mở rộng trang 87
Thực hành đọc: Sách thay đổi lịch sử loài người